Sieć online to już nie tylko komputer stacjonarny postawiony gdzieś w kącie pokoju dziecka czy nastolatka. Internet to często wierny towarzysz, który jest z nami wszędzie, o każdej porze, przyklejony do naszych kieszeni, noszony w… torebkach lub po prostu w dłoni. Urządzenia mobilne to nasz podręczny mózg, informator, detektyw, bank, poczta czy też sklep spożywczy. Trudno się więc dziwić, że nie zauważamy przekraczania pewnej granicy w wykorzystywaniu jego możliwości. Dzieci i młodzież mają poczucie pełnej anonimowości i braku kontroli, dlatego w Internecie często szukają rzeczy zakazanych np. pornografii.
Trochę faktów:
– Z badań Komisji Europejskiej (Raport EU NET ADB, 2012) wynika, że aż 67,3 proc. ankietowanych polskich nastolatków zetknęło się w Internecie z pornografią.
– Z badań Instytut Profilaktyki Zintegrowanej, przeprowadzonych jesienią 2012 roku wśród młodzieży gimnazjalnej z 8 województw (N=3287), celowe korzystanie z pornografii w okresie ostatnich 30 dni zadeklarowało 20% dziewczynek i 66% chłopców. Z grupy badanych chłopców 31% wskazało, że celowo korzystało z pornografii 1-5 razy, 21% chłopców wskazało korzystanie 6-30 razy, a aż 14% (co siódmy chłopiec w Polsce!) stwierdziło, że ogląda pornografię średnio przynajmniej raz dziennie (powyżej 30 razy miesięcznie). Prawdopodobnie dane te już się zdezaktualizowały, na niekorzyść naszych dzieci.
– Dzieci rozpoczynają oglądanie pornografii nawet w wieku 6 lat i flirtują w Internecie od wieku 8 lat, według badań Bitdefender przeprowadzonych wśród ponad 19000 rodziców na całym świecie.
– Poniżej lista 10 najchętniej odwiedzanych stron przez dzieci ( i blokowanych przez rodziców):
1. Pornografia – 11.35%
2. Sklepy Online – 10.49%
3. Udostępnianie plików – 9.71%
4. Sieci społecznościowe – 8.84%
5. Wiadomości – 7.13%
6. Hazard – 5.91%
7. Flirt Online – 5.77%
8. Biznes – 4.58%
9. Gry – 3.14%
10. Nienawiść – 2.91%
11. Inne – 30.17%
Rodzice biorący udział w badaniu pochodzą głównie z USA, Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Australii, Hiszpanii i Rumunii.
– W 2009 roku firma Symantec przeanalizowała (anonimowo) blisko 15 mln haseł wpisywanych w internetowych wyszukiwarkach przez użytkowników jej programu filtrującego OnlineFamily (Rodzina w Sieci). Analizowano hasła wyszukiwane przez trzy grupy użytkowników: nastolatki (13-18 lat), dzieci w wieku od 8 do 12 lat i małe dzieci (do lat 7). Najbardziej interesująca była nie pierwsza trójka, lecz miejsce czwarte – w grupie nastolatków i dzieci w wieku 8-12 lat było to hasło „seks”, a w grupie dzieci do lat 7 „pornografia”.
– Wielu nauczycieli przyznaje też, że powszechność telefonów komórkowych przełożyła się na dostępność ostrej pornografii dla dzieci. W przytaczanym badaniu Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej, aż 18 proc. młodzieży deklarowało, że głównym źródłem dostępu do pornografii jest Internet w komórce.
Jak zabezpieczyć dzieci przed pornografią?
Po pierwsze – najlepszym firewallem jest sam rodzic. Ani technika, ani prawo nie ochroni dzieci tak jak ich opiekunowie, dlatego najważniejsze jest zainteresowanie, rozmowa, kontrola. Często wychodzimy z błędnego założenia, że dziecko siedzące same w domu przed komputerem jest bardziej bezpieczne niż gdy samo bawi się na podwórku. Lucyna Kirwil ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie informuje, iż 58 proc. rodziców nie wie, że ich dzieci mają dostęp do pornografii w internecie.
Po drugie – systemy filtrujące, które powinny być zainstalowane na każdym urządzeniu z którego dziecko ma dostęp do Internetu – komórka, tablet, komputer itp. Większość programów antywirusowych dostarcza również możliwość instalacji tzw. kontroli rodzicielskiej.
Wyszukiwarka Google proponuje kilka rozwiązań dla rodziców. Należy wejść na stronę: http://www.google.pl/intl/pl/goodtoknow/familysafety/tools/. Znajdziecie tu m.in.: Filtr Google SafeSearch, który usuwa z wyników wyszukiwania treści o charakterze seksualnym, informacje na temat SafeSearch w telefonie czy filtrowanie treści w Androidzie. Zwróćcie szczególną uwagę na TRYB BEZPIECZNY „YOU TUBE”. Instrukcję jak włączyć taki tryb sprawdźcie tutaj: https://support.google.com/youtube/answer/174084?hl=pl
Po trzecie – W przypadku kiedy nasze dziecko lub my natrafimy w sieci na treści szkodliwe lub nielegalne (materiały przedstawiające seksualne wykorzystanie dzieci, pornografia związana z prezentowaniem przemocy lub posługiwaniem się zwierzęciem, rasizm i ksenofobia), powinniśmy poinformować o tym zespół Dyżurnet.pl (www.dyzurnet.pl) – punkt kontaktowy zajmujący się przyjmowaniem zgłoszeń dotyczących treści nielegalnych, ich analizą i współpracą w tym zakresie z policją. Zgłoszenie możemy złożyć anonimowo, podanie swojego adresu e-mail umożliwi nam śledzenie jego losów.
Zachęcamy również do obejrzenia materiału TVP info – rozmowa z Lesławem Sierockim ze Stowarzyszenia „Twoja Sprawa”, które od lat walczy z obecnością pornografii w przestrzeni publicznej.